Karşıyaka Belediyesi’nden, iştiraki Kent A.Ş.’nin finansal verileri ile personel bilgilerini geçmişte defalarca talep ettik.
Belediye Başkanı Cemil Tugay bu bilgileri talep edenlere ver(e))medi!!!
Cumhuriyet Halk Partisi’nin belediyelere ilişkin en temel tezi olan
-Şeffaflık
-Hesap verebilirlik
ilkelerini çiğneyerek, ısrarla bu bilgileri basından ve halktan gizledi.
Geçtiğimiz günlerde Kent A.Ş.’nin halktan ve basından sır gibi saklanan finansal verileri ve personel bilgileri Sayıştay tarafından kamuoyuna açıklandı.
Sayıştay’ın yayınladığı Kent A.Ş. 2024 Denetim Raporundan çıkardığımız bazı veriler şöyle:
1)-KENT A.Ş.’YE SON 5 YILDA YAPTIRILAN TOPLAM ZARAR:
Finansal verileri gizleyen belediye başkanı Cemil TUGAY’ın (ki, Kent A.Ş.’de Yönetim Kurulu Başkanı olarak)görev yaptığı dönemde
2019 (13.364.918 TL) ZARAR
2020 (31.789.895 TL) ZARAR
2021 (53.937.265 TL) ZARAR
2022 (64.471.879 TL) ZARAR
2023 (124.551.426 TL) ZARAR
olmak üzere son 5 (beş) yılda
TOPLAM (288.115.383 TL)
KENT A.Ş. ZARAR ETTİRİLMİŞTİR.
2)-KENT A.Ş.’NİN BORÇ TOPLAMI :
Kent A.Ş.’nin
-Mal ve malzeme alımı yaptığı firmalara 45.417.670 TL
-Vergi Dairesine 109.476.260 TL
-Sosyal Güvenlik Kurumuna 219.193.076 TL
-İşçi Sendikasına 9.119.441 TL
-Diğer Borçlar 25.719.953 tl
olmak üzere
TOPLAM BORÇ TUTARI 408.926.400 TL’YA ÇIKARILMIŞTIR.
Borç rakamlarına bakıldığında şu sonuçları çıkarılabiliriz:
Kent A.Ş. Yönetimi işçilerin hakkettikleri maaşları hiçbir dönemde zamanında ödemediği gibi
çalıştırdığı işçilerin SGK primleri ve gelir vergilerini de hemen hemen hiç ödememiştir.
Sattığı et ve balıkların maliyet bedellerini bile ilgili tedarikçi firmalara ödememiştir.
3)-KENT A.Ş. TEKNİK İFLASA DOĞRU SÜRÜKLENMEKTEDİR:
Şirketin 31.12.2023 tarihli bilançosuna göre
-Ödenmiş Sermaye Tutarı 981.211.273 TL
-Yasal yedeklerin tutarı 438.337TL
-Toplamı 981.649.611 TL
2023 yılı Dönem Net Zararı ile Geçmiş Yıllar Zararlarının Toplamı 700.743.076 TL’dir.
Bu durumda, Şirket sermayesi ile kanuni yedek akçeler toplamının üçte ikisi (618.807.515 TL) yaptırılan zararlar sebebiyle karşılıksız kalmıştır.
Ticarî bir şirkette, Dönem ve Geçmiş Dönem Zararları Toplamı, Ödenmiş Sermaye ve Yedekleri Toplamının 2/3’nü geçtiğinde TEKNİK İFLASA SÜRÜKLENME DURUMU ortaya çıkar.
Ödenmiş Sermaye ve Yedekleri Toplamı: 981.649.611 TL
bu toplamın 2/3’ü : 618.807.515 TL’dır.
Oysa
Dönem ve Geçmiş Dönem Zararları Toplamı 700.743.076 TL’dır.
Görüldüğü üzere 700.743.076 – 618.807.515 = 81.935.560 TL (2/3 oranı) aşılmıştır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun “3. Sermayenin kaybı, borca batık olma durumu a) Çağrı ve bildirim yükümü” başlıklı 376’ncı maddesi 2.fıkrası şöyledir;
“ Son yıllık bilançoya göre, sermaye ile kanuni yedek akçeler toplamının üçte ikisinin zarar sebebiyle karşılıksız kaldığı anlaşıldığı takdirde, derhâl toplantıya çağrılan genel kurul, sermayenin üçte biri ile yetinme veya sermayenin tamamlanmasına karar vermediği takdirde şirket kendiliğinden sona erer…” hükmü yer almaktadır.
“Söz konusu maddede, sermaye ile kanuni yedek akçeler toplamının yarısının veya üçte ikisinin zarar sebebiyle karşılıksız kalması durumunda yönetim kurulu ve genel kurul tarafından yerine getirilmesi gereken hususlar belirlenmiş, bu hususların yerine getirilmemesi halinde, Şirketin kendiliğinden sona ermesi veya iflâsının istenmesi gibi müeyyideleri hüküm altına alınmıştır.”
Mevcut veriler nedeniyle şirketin özellikle son yıllarda TEKNİK İFLASA DOĞRU SÜRÜKLENDİĞİ iddia edilebilir.
Kaldı ki, son yıllarda konan Gayri Nakdi Sermaye Tutarlarına konu İrtifak Haklarının önünde kamu hacizleri olduğu, bu irtifak haklarının, önde yer alan kamu hacizleri nedeniyle geçerli olmadığı (ya da bir anlam ifade etmediği) ortadadır.
Oluşan zararları ve potansiyel teknik iflas görüntüsünü gizleyebilmek için belediye iştiraklerine sermaye olarak konan GAYRİ NAKDİ SERMAYE TUTARLARININ (İrtifak Haklarının) NAKİT SIKIŞIKLIĞI YAŞAYAN, PEŞİN OLARAK ham ve yarı mamul girdi alamayan (peşin iskontosundan yararlanamayan) işletmelerde, hiçbir işe yaramayacağı da bilinen bir gerçektir.
Unutulmamalıdır ki işçi ücretleri, vergi ve SGK prim borçları GAYRİ NAKDİ SERMAYE ile ödenemez.
4)-31.12.2023 tarihi itibariyle Kent A.Ş.’de çalıştırılan personel sayısı 953 kişidir.
Bu personelin 324 kişisi Kent A.Ş.’ye ait işyerlerinde çalıştırılmamaktadır.
324 personel Kent A.Ş.’de değil de Karşıyaka Belediyesi’nde çalıştırılıyormuş. Giderlerini ise Kent A.Ş. ödüyormuş.
Bu durumda şu sorular sorulabilir:
Kent A.Ş. nasıl olur da başka bir işletmede çalışan personelin maaş giderlerini ödemekte ve bu ödemeleri gider olarak yazabilmektedir?
“Belediye Yasası (m.49) gereği, “belediyelerde personel gideri toplamı” cari gelirlerin, yüzde 30’unu aşamaz. (Yasa hükmü biraz karışık yazılsa da anlatılmak istenen budur.)”
Karşıyaka Belediyesi yönetimi Belediye Yasasının 49.maddesine neden uymamaktadır? Israrla neden fazla personel çalıştırmaktadır? Fiilen çalıştırdığı personelin maaşlarını Kent A.Ş.’ye neden ödememektedir?
Sayıştay’ın 2024 yılı Denetim Raporu, Kent A.Ş.’nin iyi yönetilmediğini ve sürekli zararlara neden olunduğunu göstermektedir.
2019 – 2023 yılları arasında Kent A.Ş. Yönetim Kurulunda görev yapanbazı kişilere bugün İzmir BŞB iştiraklerinde görev verilmesi başarısızlığı ödüllendirmek değil midir?
İzmir BŞB iştiraklerine mi sıra geldi?
İbrahim Naki AVŞAR (19.11.2024)
