Narlıdere Metro İnşaatında çatlayan, bazıları kırılan tünel kaplama elemanları (segmentler) ile ilgili görüşlerini sorduğumuz bu konulara yakın inşaat mühendisi arkadaşımızın yanıtı aşağıdaki gibi oldu.

 

Belli bir uzunluğun üzerindeki delme tünellerin yapımında Tünel Açma Makinesi (TBM-Tunnel Boring Machine) kullanılması çeşitli açılardan tercih edilmektedir. Bu makinelerle açılan tünellerde tünel kesiti daireseldir. 

 

Tünel kaplaması segment denilen prekast betonarme elemanlar kullanılarak gerçekleştirilir. Segmentlerın tünel iç yüzeyine yerleştirilmeleri de yine TBM nin bu amaca uygun kesimi tarafından gerçekleştirilir. Segment kaplama dış yüzeyi ile kazı iç yüzeyi arasındaki boşluk beton enjekte edilerek doldurulur.

 

Kazı iç yüzeyi ile kaplama dış yüzeyi arasında boşluk kalmaması önemlidir. Bir nedenle oluşan boşluk, basınç tesirleri altında çok dayanıklı olan segment tünel kaplama elemanlarında çekme zorlanmaları oluşması gibi istenmeyen sakıncalı gelişmelere neden olabilir.

 

Bütünüyle özel deneyim gerektiren TBM kullanımlarının çok deneyimli ve dikkatli elemanlardan oluşan ekiplerce gerçekleştirilmesi yaşamsal önemdedir. TBM nin özelliklerinin tünelin açılacağı zemin özelliklerine ve diğer pek çok hususa uygun olması gerekmektedir. 

 

Hal böyle iken, Müteahhitin çalıştıracağı taşeronlar için İdarenin onayını almasının gerekliliği ilgili şartnamede öngörülmesine karşın yakın zamana kadar taşeron izinlerinin alınmadığı belirtilmektedir.

 

Bu konuda Mühendisin (Kontrol Mühendisi, İdare adına işin denetiminden sorumlu olan gurup) Müteahhiti Mart 2019 ayı sonlarında ikaz ettiği görülmektedir. Bu ikaz üzerine bu izin konusu muhtemelen bir formalitenin yerine getirilmesi kabilinden çözülmüştür.

 

Ortaya çıkmış olan bu durumun giderilmesi için segmentlerin orijinal projesinde olduğu gibi betonarme demiri kullanılarak yapılmasına karar verildiği görülmektedir. Ortaya çıkmış olan hasarların nedenlerinin güvenilir olarak belirlenmesi ve sorunsuz bir imalatın nasıl gerçekleşebileceği yolunda yapılacak çalışmalarda sonuç alınmasından sonra ancak normal imalat sürecine geçilmelidir.

Herhangi bir segmentin montajı bir kere tamamlandıktan sonra ortaya çıkacak bir segment hasarında güvenilir bir çözüm bulunması çok çok zor olacaktır.